ویدئو پروژکتور را میتوان یک دوربین معکوس درنظرگرفت، یعنی به جای دریافت نور، نور را از لنز بیرون میفرستد. در این مقاله، ما دربارهی ویدئو پروژکتور دیجیتال صحبت خواهیم کرد که دستگاهی با ورودی ویدئو است و عملی شبیه به یک تلویزیون و یا مانیتور رایانه را انجام میدهد؛ و مزایایی از جمله توانایی تولید اندازهی تصویر بسیار بزرگتر و قابلیت حمل آسان را دارد. در متن مقاله پیش رو از پروژکتورهای فرانت یا Front projectors نیز نام برده شده است که منظور همان ویدئو پروژکتورهای دیجیتال است. امروزه این پروژکتورها مورد توجه و اقبال زیاد مدارس، سازمان ها ، شرکت های تجاری و حتی منازل (سینمای خانگی) قرار گرفته اند که محدوده قیمت متفاوتی در بازار امروز دارند. اگر خواسته باشیم نگاه واقع بینانهای به ویدئو پروژکتور داشته باشیم بهتر است که به برخی از مزایا و معایب این دستگاه ها نگاهی بیاندازیم :
مزایا و محدودیت های ویدئو پروژکتورها
گاهی اوقات پروژکتورها را “front projectors”یا « سیستمهای پخش دو قسمتی می نامند». با استناد به این واقعیت که یک پروژکتور به طور معمول با یک صفحه نمایش مجزا که یا بر روی یک دیوار نصب میشود یا به صورت آویزان از سقف، استفاده می شوند. اگر چه این روزها، خیلی از کاربران پروژکتورهای گرانتر، به سادگی تصویر را بر روی یک دیوار سفید جهت صرفه جویی در هزینه ناشی از صفحه نمایش میتابانند.
مزایا
بزرگترین تصویر ممکن. این پروژکتورها بزرگترین تصویر ممکن را بوجود میآورند. شما میتوانید از آنها جهت تجربه یک صفحه نمایش بزرگ سینمای خانگی حرفهای در منزل خودتان استفاده کنید. به فرض، اندازه تصویر واقعی میتواند تا ۳۰۰ اینچ قطر یا بیشتر هم برسد. اما در حقیقت اندازه تصویر هر پروژکتور مفروض به واسطه خروجی نورش محدود میشود. با این حال بیشتر پروژکتورها تصاویر زیبایی به اندازه ۹۰ تا ۱۲۰ اینچ بوجود میآورند که خیلی بزرگتر از تصویری است که شما میتوانید با تلویزیونهایی با صفحه نمایش تخت یا تلویزیونهای مدل rear-projection داشته باشید.
تصاویر کوچکتر همچنان به عنوان گزینهای عالی. شاید شما تصویر خیلی بزرگی نخواهید یا ممکن است فضای کافی برای آن نداشته باشید. اگر اینطور است، یک پروژکتور جهت ایجاد تصویری کوچکتر” حدود ۶۰ اینچ “میتواند مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین این انتخاب میتواند در عوض یک تلویزیون پلاسما ۶۰ اینچی ارزان احتیاج شما را برآورده سازد. با این ابعاد، تصویر معمولا خیلی روشن است و میتواند حتی با مقداری روشنایی نور اتاق مورد استفاده قرار گیرد. با وجود قیمت کم بسیاری از پروژکتورهای اولیه، این نمونه کم هزینهترین روش برای داشتن تصویر۶۰ اینجی بر روی دیوار است.
هزینه کم. باور کنید یا نه، یک ویدئو پروژکتور میتواند کمهزینهترین گزینه برای داشتن صفحه نمایش بزرگ فیلم در منزلتان باشد. بعضی از پروژکتورهایی که مختص سینمای خانگی ساخته شدهاند هماکنون به ۱۰۰۰ دلار تنزل قیمت پیدا کردهاند که ارزانتر از تلویزیونهای با صفحه تخت یا تلویزیونهای rear projection می باشند. آنها حتی میتوانند از یک تلویزیون ۳۶ اینچ معمولی ارزانتر باشند. البته محدوده قیمت پروژکتورها از قیمت خیلی ارزان گرفته تا خیلی گران بسته به تنوع شاخصه های عملکرد متفاوت است. اما حتی بعضی از بهترینها هماکنون محصول پرفروش محسوب میشوند و بیشتر از حالت معمول قابل دسترساند. و آنها به وضوح بر اساس هزینه هر اینچ قطر، به طور واضح ،ارزانترین محصولات ویدئویی در فروشگاه محسوب می شوند.
صرفه جویی در فضا. یک پروژکتور کوچک که بر روی میز، طاقچه یا قفسه کتاب قرار گرفته یا از سقف آویزان شده است، هیچ فضایی از سطح اتاق را اشغال نمیکند. هنگامی که از آن استفاده نمیشود، عمدتا در معرض دید قرار ندارد . استفاده از یک پروژکتور ما را از شر جعبه بزرگ تلویزیون خلاص می کند جعبهای که حقیقتا هنگامی که استفاده هم نمی شود در اتاق دید خیلی خوبی در اتاق ندارد،
نصب آسان. سهولت در نصب در واقع میتواند متفاوت باشد. اما اگر شما سیستمی ساده بر روی میز یا قفسه کتاب به راه انداخته و نور آن را بر روی یک دیوار سفید بیاندازید، آنوقت نصب آن به راحتی نصب یک تلویزیون ساده است. آنها سبک وزن هستند و یک نفر تنها میتواند آن را از جعبه بیرون کشیده، راهاندازی کرده و با زحمت کمی تصویر را روی دیوار پخش کند. گاهی اوقات اقداماتی نیاز است تا به خوبی تصویر تنظیم شود، طوری که به بهترین حالت خود برسد. اما این موضوع برای همه محصولات ویدئویی از جمله تلویزیونهای مرسوم صدق میکند.
محدودیتها
اغلب به اتاق تاریک نیاز دارد. این پروژکتورها همانند یک سینمای خانگی در یک اتاق تاریک به بهترین حالت خود میرسند. هنگامی که شما در یک اتاق تاریک به تماشا مینشینید به حداکثر کنتراست و درخشش تصویر میرسید. چه شما به یک اتاق تاریک نیاز داشته باشید چه نداشته باشید؛ تا اندازهای بستگی به این دارد که چه مقدار پروژکتورتان درخشندگی دارد و تا حدی هم به این که تا چه اندازه شما در دستیابی به یک تصویر با حداکثر کیفیت مشکلپسند هستید، بستگی دارد. اگر سعی شما بر این است که سینمای خانگی را تجربه کنید این مسئله واقعا یک نقطه ضعف محسوب نمیشود از آنجایی که شما به هر حال به یک اتاق تاریک نیاز دارید. هرچند اگر برنامه شما بدین صورت است که میخواهید دورهمیهای خانوادگی یا اجتماعی را در اطراف صفحه نمایش داشته باشید، ممکن است اتاق تاریک مطلوب شما نباشد بنابرین لازم است کاربرد مورد نظرتان قبل از انتخاب یک ویدئو پروژکتور درنظر گرفته شود.
به تعمیر و نگهداری نیاز دارد. بیشتر پروژکتورها در حالی به مراقبت و نگهداری نیاز دارند که تلویزیونهای صفحه تخت و معمولی به آن احتیاجی ندارند. همه پروژکتورها با لامپهایی کار میکنند که لازم است به صورت دورهای تعویض شوند و قیمت لامپها میتواند ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار یا حتی در برخی موارد بیشتر باشد. دوره تعویض لامپ بستگی به مدل و استفاده شما دارد اما بیشتر کاربران پروژکتور لامپها را هر دو تا سه سال یکبار تعویض میکنند. علاوه بر تعویض لامپ، بیشتر پروژکتورها فیلترهای هوایی دارند که لازم است هر چند ماه یکبار تمیز و یا تعویض شوند. تمیز نگه نداشتن فیلترها میتواند طول عمر لامپ را کاهش دهد و احتمال اینکه گرد و خاک به داخل دستگاه نفوذ کند و نقاط تیرهای بر روی تصویر ایجاد کنند وجود دارد. در صورت اتفاق، پروژکتور باید جهت تمیزسازی به فروشنده یا سازنده برگردانده شود. بعضی از پروژکتورها اپتیکهای مهر و موم شدهای دارند (sealed optics) که نیازی به تمیز شدن ندارند، اما بیشتر آنها از این امکان برخوردار نیستند، زیرا مهرو موم اپتیکها قیمت دستگاه را بالا میبرد.
نصب میتواند پیچیدهتر باشد. همانطورکه در بالا اشاره شد، میزان سهولت نصب بسته به این که شما چگونه میخواهید دستگاه را نصب کنید متفاوت است. اگر میخواهید آن را از سقف آویزان کنید، ممکن است نیاز به کسی داشته باشید تا دکمه پاور را بزند و کابلهای سیگنال را در درون دیوار جاسازی کند. علاوه بر این اگر شما از یک صفحه نمایش نیز استفاده میکنید ، پس نصب یک صفحه نمایش ثابت بر روی دیوار یا نصب یک صفحه نمایش جمع شونده الکتریکی در داخل یا بر روی سقف ، مراحل بیشتری را به فرآیند نصب شما اضافه می کند. اگر پروژکتور قابلیت تغییر لنز فیزیکی نداشته باشد، عمل نصب بر روی سقف جهت جانمایی صفحه نمایش بایستی با دقت ویژهای انجام بپذیرد.
(تغییر لنز ویژگی است که به شما این امکان را میدهد تا بدون حرکت دادن پروژکتو ، لنز را بالا و پایین برده و یا به اطراف تنظیم کنید. بیشتر پروژکتورها این قابلیت را ندارند اما بعضی پروژکتورها از این قابلیت برخوردارند ).
اثر رنگینکمانی /The Rainbow Effect.در انتخاب یک پروژکتور، باید بدانید که بعضی از کاربران پروژکتورهایی که از فناوری DLP استفاده میکنند، میتوانند اثر جداسازی رنگها که عموما اثر رنگینکمانی نامیده میشود را ببینند. متاسفانه این یک اثر جانبی ناشی از چرخش چرخه رنگی در موتور نوری پروژکتور DLP میباشد. اغلب افراد به این پدیده حساسیت نشان نمیدهند اما آنهایی که حساساند، میتوانند این پدیده را به هر نحو , حال از یک حواسپرتی کوچک گرفته تا یک نقص شدید که تصویر پروژکتور را غیر قابل دیدن میکند، تجربه نمایند. علاوه بر ایجاد اختلال مشاهده، گزارش هم شده است که این اثر منجر به سردرد و خستگی چشم نیز میشود. اگر شما یک پروژکتور DLP را برای مصرف خانگی در نظر دارید، خیلی مهم است که در ابتدا در مورد این موضوع که شما، همسرتان و یا هر کس ذیگری به اثر رنگینکمانی DLPحساسیت نداشته باشند, تحقیق نمایید.
Texas Instrument سازنده فنآوری DLP به همراه فروشندههایی که محصولات را میسازند به صورت موفقیتآمیزی این مشکل را با تسریع سرعت چرخش چرخه رنگ مدلهایی که برای مصرف ویدئو خانگی در نظر گرفته شدهاند، حل کردند. درصد کمتری از آن عده به اثر رنگینکمانی در پروژکتورهای DLP با سرعتهای چرخش بیشتر حساس هستند. خط پایین بدین صورت است: سرعت چرخش استاندارد در بیشتر پروژکتورهای DLP به صورت ۲X طراحی شدهاند. همین دستگاهها هستند که منجر به ایجاد بیشتر ایرادات میشوند. پروژکتورهای DLP با چرخش ۴X یا ۵X کمتر دچار مشکل میشوند. در حالی که پروژکتورهایی که از فناوری LCD یا LCOS استفاده میکننند کلا مشکلی ندارند چون آنها در موتور روشناییشان برای راهاندازی هیچ چرخ رنگی ندارند. علاوه بر این پروژکتورهای DLP با ۳ چیپ هم مشکلی ندارند زیرا آنها دارای چرخ رنگی نیستند. از این رو این نقص به پروژکتورهای تک چیپی DLP با سرعت چرخ رنگی استاندارد ۲X محدود میشود. (جهت مطالعه بیشتر میتوانید به مقاله دیگر ما در مورد اثر رنگین کمانی مراجعه کنید )
سیستم صوتی مجزا مورد نیاز است. بیشتر پروژکتورها بر روی برد هیچ کارت صدایی ندارند و اگر هم داشته باشند آن صدایی نیست که شما خواسته باشید برای یک نمایش فیلم استفاده کنید. بنابراین بیشتر افرادی که پروژکتور را انتخاب میکنند، یک سیستم صوتی جانبی مجزا که با آن تطابق دارد را نیز در نظر میگیرند. (تصاویر بزرگ با صدای بلند بهتر به نظر میرسند). اگر بودجهبندی کل سیستم خیلی زیاد باشد، شما میتوانید همیشه در همان روز پروژکتورتان را دریافت کنید و از استریو دو کانالی جاری به عنوان یک راه حل صوتی خوب استفاده کنید تا زمانی که پول و زمان کافی جهت ورود به دنیای صدای جانبی چند کانالی داشته باشید.
به صورت خلاصه، موضوع پروژکتور به اندازه تلویزیون برخوردار از تکنولوژی پلاگ اند پلی (Plug & Play) نیست. بنابراین گر یک پله جلوتر و به سراغ پخش بر روی صفحه نمایش بزرگ بروید، به دقت فکر کنید که به چه چیزی برای نصب کردن به روشی که شما میخواهید، نیاز خواهید داشت
(همانطور که لوگوی این تکنولوژی را در تصویر بالا نیز مشاهده می کنید ،به مجموعهای از پروتوکلهای شبکه میگویند که به دستگاههای آن شبکه اجازه اتصال و ارتباط با یکدیگر را بدون دخالت انسان میدهند.)
چه کسی باید از پروژکتور استفاده کند؟
یک پروژکتور میتواند برای یک صفحه نمایش خیلی بزرگ سینمای خانگی یا به عنوان یک جایگزین ارزانتر برای یک تلویزیون با صفحه نمایش بزرگ مورد استفاده قرار گیرد. شما مشخص میکنید که تصویر بر اساس اینکه تا چه اندازه به دیوار یا صفحه نمایشی که شما پروژکتور را قرار میدهید نزدیک باشد، بزرگ در نظر گرفته شود. اما به طور معمول شما به خود زحمت رفتن به سراغ گزینه های کوچکتر از ۵۰ اینچ قطر را نخواهید داد. مگر اینکه یک پروژکتور خیلی درخشان داشته باشید، در غیر این صورت نور محیط اتاق به طور نامطلوبی بر روی کیفیت تصویر ویدئویی شما تاثیر خواهد گذاشت طوری که تصویر را خسته کننده و رنگ و رو رفته میسازد. بنابراین آنهایی که با نور محیطی زیادی مواجه هستند، باید یا به سراغ پروژکتورهای با خروجی نور زیاد بروند و یا اینکه روی خرید سایر محصولات متمرکز شوند .
بخش عظیمی از این تصمیمگیری، به کاری که می خواهید انجام دهید بستگی دارد. اگر نمایش فیلمها در صفحه نمایش عریض علاقه نخست شما است، پروژکتورها این کار را در فرمت خیلی بزرگتر از سایر گزینه ها انجام میدهد. اگر برنامه شما این است که قصد دارید خیلی تلویزیون و اخبار تماشا کنید، میتوانید با پروژکتور این کار را انجام دهید. با وجود اینکه به نظر اکثر مردم صفحه نمایشهای تخت، تلویزیونهای RP یا حتی تلویزیونهای لامپی گزینههای بهتری هستند. بهتر است هزینه های تعویض لامپ را در نظر داشته باشید.اگر شما دوست دارید که تلویزیون را به عنوان یک صدای پسزمینه تقریبا در تمام روز روشن نگه دارید، در این خصوص شما دیگر از یک پروژکتور استفاده نخواهید کرد.
همچنین این موضوع را به خاطر داشته و سبک و سنگین کنید: پروژکتور به شما بزرگترین تصویر ممکن را ارائه خواهد داد یا میتواند به شما یک تصویر خیلی کمهزینه ۵۰ اینچی را بدهد. اما چنین روشی اغلب نیاز به تمیز کردن دورهای فیلترهای هوا و تعویض لامپ هر چند وقت یکبار دارد، در حالی که هیچ یک از محصولات ویدئویی دیگری چنین زحمتی را به شما نمیدهد. پروژکتورهای کمی وجود دارند که نه فیلتر و نه تعمیر و نگهداری فیلتر و طول عمر لامپ طولانی نیز داشته باشند. بنابراین اگر شما یکی از این دستگاهها را انتخاب کنید این مسئله تعمیر و نگهداری دیگر بی اهمیت خواهد بود. هر چند اکثر پروژکتورها به مراقبت دورهای نیاز خواهند داشت.
البته اگر شما در صدد تهیه یک سیستم صوتی چند کاناله بزرگ جانبی و یک تجربه صوتی کامل سینمای خانگی هستید، بهترین حالت این است که یک تصویر ویدئویی خیلی بزرگ جهت انطباق با آن داشته باشید. درصورتی که یک سیستم صوتی داشته باشید که اتاق را بلرزاند و تصویر نسبتا کوچک ۴۰ تا ۶۰ اینچی در وسط آن داشته باشید ، آنوقت یک جای کار مشکل دارد .
شما احساس میکنید که صدا کاملا تنظیم شده اما فیلم تا حدی به نیاز دارد که بهتر شود بنابراین اگر تجربه سینمای خانگی هدف اصلی شماست، راهی جهت کاهش نورپیدا کرده و به سراغ پروژکتور های صفحه نمایش بزرگ بروید.
